HISTORY: Iba pang kabihasnan sa kanlurang asya

IBA PANG KABIHASNAN SA KANLURANG ASYA

HITTITE [Hattushash]

·         Anatolia/asia minor – isang tangway na nakausli sa Mediterranean Sea at Black Sea.

·         Unang gumamit ng bakal

·         Sasakyang chariot na tinutulok ng kabayo

·         Sinakop ang Babylon

·         Nakipagtunggali sa Egyptian para sa mga lugar sa hilagang bahagi ng Syria

·         Nilusob ng mga dayuhan mula sa Aegean Sea

LYDIAN [Sardis]

·         Hilagang bahagi ng Fertile Crescent

·         Paggamit ng barya

·         Sistemang barter

1.       Croesus – pinakamayamang monarko

·         Haring Cyrus the Great – sinakop ang Sardis

PHOENICIAN [Phoenicia]

·         Timog silangang bahagi ng asia minor

·         Phoenicia – lupain ng burol at kabundukan

·         Paglalayag sa karagatan

·         Naglakbay mula Red Sea – Africa – Phoenicia

·         Utica, Leptis, Carthage – kolonya sa Africa

HEBREO [Jerusalem]

·         Unang pangkat na monoteismo

·         Judaism – pagsamba sa diyos na si Yahweh.

·         Kasaysayan
- Nagsimula kay Abraham na nanirahan sa Mesopotamia

1.       Taggutom. Lumikas tungong Egypt.

2.       Naghirap dahil sa kalupitan ng Egyptians.

3.       Inatasan ni Yahweh si Moses na iligtas ang Hebreo.

4.       Lumikas ang Hebreo patungong disyerto ng Sinai Peninsula. Sa bundok ng Sinai ipinagkaloob ang Sampung Utos.

5.       Nakabalik ang Hebreo sa Canaan. Nanirahan ang Philistine na mula sa Crete sa Mediterranean sea.

6.       Naging hari si Saul. Nagwagi si David laban kay Goliath. Naging kabisera ang Jerusalem.

7.       Naging hari si Solomon – pinakamatalino sa lahat ng mga pinuno. Ipinatayo ang templo ng Jerusalem.

8.       Namatay si Solomon. Nahati ang kaharian sa dalawa. Sinakop ni Nebuchadnezzar ang kaharian. Sinunog ng mga tauhan ng Nebuchadnezzar ang templo ni Solomon. Dinakip ang mga Hebreo at dinala sa Babylon.

PERSIYANO

·         Silangang bahagi ng Mesopotamia [Iran]

·         Nakapagtatag ng isa sa pinakamalawak na imperyo. Fertile Crescent, asia minor, Egypt

1.       Cyrus the Great
- sinakop ang Medes
- sinakop ang Chaldea
- ibinagsak ang Babylon
- pinalaya ang Hebreo sa Babylon
- ang kanyang imperyo ang pinakamalaki at pinakamakapangyarihan

2.       Darius I the Great
- hari ng mga hari
- nakamit ang kadakilaan ng imperyo
- napalawak ang imperyo
- nagpagawa ng isang mahabang kalsada mula Susa hanggang Ephesus
- ginto at pilak na mga barya
- nagdagdag ng mga satrapy
- magagandang palasyo [Persepolis]
- nabigo sa Labanan sa Marathon

3.       Xerxes
- anak ni Haring Darius
- nalupig ng mga Greek sa Labanan sa Salamis

4.       Darius III
- nagapi ni Alexander the Great ng Persiya

·         Zoroastrianism – itinatag ni Zoroaster

1.       Ahura Mazda – diyos ng kabutihan

2.       Ahriman – diyos ng kasamaan